BASA

304 R. Thomas Dialogus Christianus: « Nemo certe no– stram, qui discretus sit, rationibus fidem vestigari ac discuti vetat, nec rationabiliter his, que dubia fuerint, acquiescitur nisi cur acquiescendum sit ratione premissa. Que videlicet, dum rei dubie fidem efficit, pro– fecto id, quod a vobis argumentum dicitur, ipsa fit. In omni quippe disci– plina taro de scripte quam de sen– tentia se ingerit controversia, et in quolibet disputationis conflictu fir– mior est rationis veritas reddita quam auctoritas ostensa. Neque enim ad fidem astruendam refert, quid sit in rei veritate, sed quid in opinionem possit venire, et de ipsius auctori– tatis verbis plereque questiones e– mergunt, ut de ipsis prius quam per ipsa iudicandum sit. Post rationem vero redditam etiam, si ratio non sit, sed videatur, nulla questio re– manet, quia nulla dubitatio superest. Tecum vero tanto minus ex aucto– ritate agendum est, quanto amplius rationi inniteris et Scripture auctori– tatem minus agnoscis. Nemo quippe argui ex concessis potest, nec nisi per ea, que recipit, convincendus est, et aliter tecum, aliter nobiscum ad invicem confligendum est. Quid Gre– gorius aut ceteri doctores nostri, quid etiam ipse Xpistus vel Moyses astruat, nondum ad te pertinere no– vimus, ut ex ipsorum dictis ad fidem cogaris. Inter nos, qui hec recipimus, habent ista locum et maxime ratio– nibus nonnunquam fidem astruendam esse vel defendendam,... » (ed. cit., V. 1478-1499). Wenn wir auch hermeneutisch hier den Gebetscharakter bei Anselm und die Form der dialogischen Entgegnung bei Abaelard nicht unbeachtet lassen, so dürfte <loch im subtilen punktuellen Vergleich beider Textpassagen der wie auch immer verstandene konstruktive Gebrauch von astruere ein kommunikatorisches Verstandniselement darstellen. Andrerseits ware die Frage, ob in– vestigare (Anselm) und vestigare (Abaelard) nicht eine denktypische Akzentuierung darstellen, der differenzierenden Erorterung wert. Eine besondere Bedeutung kommt jedoch innerhalb unserer gesamten Vergleichsdarstellung dem argumentum zu, und zwar dessen gradueller unterschiedlicher Wertung angesichts der Zweidimensi– onalitat von natürlichem Denken und biblischem Offenbarungsglauben (Anselm: ... unum argumentum, quod nullo alio ad se probandum quam se solo indigeret... ) Auch für Abaelard hat das argumentum im natürlichen Denkraum hohe Gültigkeit, wie es die logischen Schriften in extenso ausweisen . Denn die Methodiken logischer Beweisführungen dienen wohl der Wahrheitsfindung, tragen aber auch die Gefahr der sophismata als false conclusiones rationum in sich (Dialogus, ed. cit., v. 1472-5) . Daraus dürfte zugleich erklarbar

RkJQdWJsaXNoZXIy NzY4MjI=